ΒΟΚΟΛΙΔΑ - ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α

Τ Ο Υ

Χ Ω Ρ Ι Ο Υ

(Χωριό Επαρχίας Αμμοχώστου - Διαμερίσματος Καρπασίας)

Η Βοκολίδα είναι ένα μικρό γραφικό χωριό που βρίσκεται ανάμεσα Ριζοκαρπάσου και Αμμοχώστου. Από μακριά φαντάζει σαν ένα μικρό κοπάδι καθισμένων περιστεριών στην πλαγιά ενός μικρού βουνού, που εκτείνεται προς την πεδιάδα, με τα κατάλευκα φτερά να αγγίζουν τα γαλανά νερά της Μεσογείου.

Το όνομα Βοκολίδα έχει άμεση σχέση με τους πρώτους κατοίκους του χωριού. Προέρχεται από το αρχαίο όνομα << Βουκολίς >>. Στα παλιά χρόνια η κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Ως επί το πλείστον, έκτρεφαν αγελάδες - Βούδκια όπως λέμε στα Κυπριακά - γι αυτό και οι περισσότεροι κάτοικοι έγιναν βοσκοί αγελάδων στις απέραντες πεδιάδες που έζωναν το χωριό. Οι βοσκοί αυτοί ονομάζονταν Βουκολοί από την ονομασία των βοδιών, και με την πάροδο του χρόνου ονόμασαν και την κοινότητα τους << Βουκολίς >>. Με το πέρασμα του χρόνου και την αλλαγή της γλώσσας στη δημοτική το όνομα μετατράπηκε σε Βοκολίδα. Όπως χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι η αποκοπή γραμμάτων από τις λέξεις για συντομία, έτσι και στην περίπτωση αυτή το όνομα έγινε Βοκολίδα. Παρά τις γραμματικές αλλαγές όμως που έγιναν στο όνομα, η έννοια παραμένει αναλλοίωτη εδώ και δεκάδες χρόνια.

Τετρακόσιοι και πλέον ήταν οι κάτοικοι που κοσμούσαν το χωριό και έδιναν ένα διαφορετικό τρόπο εμφάνισης από τα γύρω χωριά. Καλόκαρδοι και φιλόξενοι καθώς ήταν, αγκάλιαζαν με στοργή κάθε ξένο ή φίλο που επισκέπτετο το χωριό τους. Όχι μονάχα με ξένους και φίλους ήταν καλόκαρδοι αλλά και μεταξύ τους. Δεν είχαν διαφορές και δεν τσακώνονταν αλλά ζούσαν αγαπημένοι σαν μια οικογένεια. Από τέτοιους ανθρώπους έβγαιναν βλαστάρια καλά που συνέχιζαν τις παραδόσεις των προγόνων τους.

Κάτω από τα καταπράσινα δέντρα ήταν χτισμένο το Δημοτικό Σχολείο, σε δύο μέρη, που εφώτιζε με τους σοφούς διδασκάλους τα παιδιά. Οι διδάσκαλοι αυτοί άλλοτε προέρχονταν από τα γύρω χωριά και άλλοτε από το ίδιο το χωριό. Οικογένειες με μόρφωση και αρχές κοσμούσαν το χωριό. Μια από αυτές ανέδειξε τον πρώτο διδάσκαλο του χωριού. Αξέχαστος θα μείνει στη μνήμη όλων όσων έτυχε να διδάξει. Σοφός αλλά και αυστηρός έδειξε μεγάλη σημασία στη διδασκαλία του. Οι περισσότεροι από τους μαθητές του σχολείου αυτού προχωρούσαν σε γυμνάσια στην Αμμόχωστο, όπου τώρα διαπρέπουν στην κοινωνία μας άλλοι σαν γιατροί ή καθηγητές και άλλοι σε διάφορους ιδιωτικούς τομείς.

Ο καθένας αντλούσε και κάποια δύναμη από την οικογένεια του. Αντλούσε όμως και μια θεϊκή που προερχόταν από πίστη στον πολιούχο Άγιο του χωριού, τον Άγιο Γεώργιο. Η αρχαία εκκλησία του κτισμένη δίπλα από το Δημοτικό Σχολείο φώτιζε κάθε περαστικό στα επόμενα βήματά του.

Τα τελευταία χρόνια οι Τουρκοκύπριοι πήγαιναν από τα γύρω χωριά και ζητούσαν εργασία στο χωριό. Οι κάτοικοι τους δέχονταν ευχαρίστως, αλλά ο πολιούχος Άγιος αφού τους φανερωνόταν καβάλα στο άσπρο άλογό του, τους έδιωχνε νυχτιάτικα. Στη δεκαετία του 1930 έγινε το πιο τρανό θαύμα του Αγίου.

Κάπου εκεί κοντά ένα μικρό εξωκλήσι, της Αγίας Θέκλας, ακουμπά στον ώμο του στους αφρούς της θάλασσας. Θαυματουργό έκανε το άγιασμα της να αναβλύζει στις πέτρες μπροστά από τα κύματα. Πρόσφατα, το 1970, η θαυματουργός Αγία Θέκλα έκανε το θαύμα της. Γιάτρεψε ένα ξενιτεμένο στην Αγγλία. Ενώ την επομένη το πρωί θα του απέκοπταν το πόδι για λόγους μόλυνσης αφού είχαν ήδη εξαντλήσει κάθε είδους ιατρικής βοήθειας, η γυναίκα του γονατιστή μπροστά σε εικόνα της Αγίας Θέκλας, προσευχόταν να σωθεί ο άντρας της και να μεγαλώσει το εξωκλήσι της στη Βοκολίδα. Πράγματι τα μεσάνυκτα της ίδιας νύκτας άκουσε τον άντρα της να της λέει ότι το πόδι του ήταν καλά και μπορούσε να το κινήσει. Οι γιατροί και οι γνωστοί που ήξεραν την περίπτωση αυτή, παραδέχτηκαν ότι πράγματι ήταν θαύμα.

Ο παθών την ημέρα της γιορτής της 24ης Σεμπεμβρίου έφτασε στο χωριό και περπατώντας με τα δυο του μπαστούνια έφτασε στην Αγία Θέκλα, την προσκύνησε και κρέμασε τα μπαστούνια του στην εικόνα της, γιατί τότε μπορούσε να περπατήσει.

Κοινοτάρχης ήταν ο αείμνηστος Σωτήρης, ο οποίος έδωσε τη ζωή του στο χωριό. Με δρόμους προς κάθε κατεύθυνση διευκόλυνε τη μετακίνηση των συγχωριανών του. Τι να πει κανείς για τα ωραία βουνά με το καταπράσινο χρώμα τους και πως να ξεχαστεί η ξανθή αμμουδιά στην απέραντη θάλασσα του αξέχαστου χωριού μας.

Ένας απέραντος κόλπος εκτείνετο από βορειοανατολικά του χωριού κοντά στο ακρωτήριο Ελέας. Η χρυσή αμμουδιά με τα γαλανά νερά της θάλασσας, τραβούσε σαν μαγνήτης χιλιάδες κόσμου από τα γύρω χωριά για να απολαύσουν τη δροσιά που τους πρόσφερε κάτω από τη ζέστη του καλοκαιριού.

Παράλληλα με την ακτήν απλώνονταν τα ξακουστά λιβάδια της Βοκολίδας. Αντί για χώμα είχαν άμμο και στη μέση καθενός το μικρό πηγάδι με τα γλυκά νερά που έδιδαν μια ιδιαίτερη γεύση στα καρπούζια και στα άλλα ρεντικά που καλλιεργούσαν οι κάτοικοι. Απέραντες εκτάσεις με συκιές συμπλήρωναν την εικόνα των λιβαδιών. Τα σύκα αυτά ονομάζονταν λαϊτζιανά. Όπως μας μαρτυρούν οι γεροντότεροι, κάποτε στα παλιά τα χρόνια, καράβια περνούσαν από τον κόλπο με κύριο φορτίο φυτά από συκιές. Λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής οι ναύτες αναγκάστηκαν να αγκυροβολήσουν. Η φουρτούνα συνεχιζόταν για πολλές μέρες και μπροστά στον κίνδυνο να μαραθούν τα φυτά οι ναύτες τα φύτεψαν. Τα φυτά προέρχονταν από τα Λαοδίκεια γι αυτό και τα σύκα ονομάστηκαν λαϊτζιανά.

Όμως γνωρίζοντας από κοντά την ακρογιαλιά του χωριού θα ενθυμείτε κανείς την ωραία νύμφη που ήταν το καμάρι της περιοχής και βρισκόταν σε απόσταση 200 μέτρων περίπου από την ακρογιαλιά. Το αρχαίο καράβι. Όταν περνούσε κανείς από την ακτή, το βλέμμα του έπεφτε με μιας στο ωραίο αυτό στολίδι. Ένα πανάρχαιο καράβι σφηνωμένο στις πέτρες και στην άμμο σε βάθος 20 μέτρων από το βυθό. Ο μικρός κόλπος αποστάσεως ενός περίπου μιλίου με τα γαλανά νερά, την χρυσή αμμουδιά, το γραφικό λιμανάκι με τις μετρημένες ψαρόβαρκες, είχε σαν διαμάντι και στολίδι του, ένα συμμετρικό σαλονάκι να εφάπτεται της θάλασσας και να δίνει την ευκαιρία στους φιλοξενούμενους του για μακροβούτια.

Η ιστορία λέει ότι επί Ενετοκρατίας, Τουρκάραβες αιχμαλώτισαν τον πλοίαρχο του καραβιού αυτού και τον ανάγκασαν να τους οδηγήσει στην Αμμόχωστο για να τη λεηλατήσουν. Ο πλοίαρχος που ήταν Έλληνας τους είπε να κατεβούν στο αμπάρι για να μην τους αναγνωρίσουν. Αφού τους κλείδωσε άναψε φωτιά και έριξε με φόρα το καράβι προς την ακτή το οποίο σφηνώθηκε στη θέση που είπαμε πιο πάνω.

Από τότε έμεινε στη θέση του μέχρι που μια μέρα ξένα χέρια το κατέστρεψαν, με τις διαμαρτυρίες των χωριανών να μη φέρνουν αποτέλεσμα. Μαζί με την καταστροφή, μια άλλη μεγαλύτερης προέκτασης ήλθε για να καταστρέψει το χωριό. Το πραξικόπημα και μετά η εισβολή, έφεραν τον Τούρκο κατακτητή στο νησί για να λεηλατήσει και να καταστρέψει δεκάδες χωριά μ' αυτά και η Βοκολίδα.

Αβάστακτοι οι στεναγμοί του χωριού μας και βαριά τα αγκοχητά του, μας ξεσχίζουν την καρδιά. Μια φωνή μας καλεί να γυρίσουμε πίσω για να του δώσουμε νέα πνοή και με τον δικό μας ασπασμό στα πατρογονικά μας εδάφη να βρει το κουράγιο να ορθωθεί το κορμί για να συνεχίσει την πορεία του από εκεί που ορισμένοι το έριξαν σε βυθό λήθαργο από το 1974.